آبسه دندان چیست؟
آبسه توده ای متشکل از باکتری و چرک است که در بخش های مختلف لثه و دندان (خصوصاً نزدیکی ریشه) شکل می گیرد. این عارضه باید در اسرع وقت مورد رسیدگی و درمان قرار گیرد. زیرا عفونت آن قابلیت گسترش بالایی داشته و سایر اندام های بدن را سریع تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله به بررسی تمامی نکات پیرامون آبسه دندان اختصاص داده شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تا پایان همراه باشید.
آبسه دندان چیست؟
آبسه یک عارضه دردناک است که به دلیل تشکیل و تجمع عفونت به وجود می آید. در واقع مجموعه ای از باکتری و چرک، داخل لثه یا دندان تجمع یافته و آبسه را تشکیل می دهد. تاکنون سه نوع از این عارضه شامل آپیکال، پریودنتال و لثه شناسایی شده است. هر یک از این موارد بسته به موقعیت قرارگیری با یکدیگر تفاوت دارند؛ به عنوان مثال آبسه نوع لثه ای دقیقاً روی همین بخش مشاهده می شود. در این عارضه باکتری ها و میکروب ها از طریق آسیب های لثه، خود را به بافت های داخلی تر رسانده و سپس جای گیری و رشد می کنند.
نوع پریودنتال نیز کنار ریشه دندان روی لثه قرار گرفته است. البته امکان گسترش این عارضه به بافت های استخوانی اطراف وجود دارد. محل آبسه پری آپیکال نیز نوک ریشه دندان است. معمولاً تشکیل این نوع آبسه بعد آسیب دیدن و سوراخ شدن پالپ دندان رخ می دهد. زیرا در این صورت است که باکتری ها خود را به اعصاب و عروق خونی موجود در پالپ یا همان ریشه دندان می رسانند.
علائم آبسه دندان چیست؟
افراد مبتلا به آبسه دندان برحسب وخامت اوضاع کیست عفونی ایجاد شده، علائم مختلفی را تجربه می کنند. احساس درد شدید، طولانی و تیر کشنده در یک طرف صورت، شاخص ترین علامت آبسه دندان است. درد ناشی از این عارضه به چشم، گردن و شقیقه نیز گسترش می یابد. گاهی شدت درد به حدی است که خواب شبانه را با اختلال مواجه می کند. ورم شدید داخل دهان و احساس لقی یا بالا آمدگی دندان را نیز می توان به علائم عنوان شده اضافه کرد. در صورت مشاهده این علائم مراجعه به دندانپزشک جهت پیگیری و درمان اهمیت می یابد. زیرا عفونت تشکیل شده در لثه یا ریشه دندان قابلیت انتشار به داخل خون و درگیر کردن سایر نقاط بدن را دارد. در این گونه شرایط عوارض ایجاد شده گاهاً جبران ناپذیر خواهد بود.
عوارض جدی آبسه دندان
استخوان فک در صورت آلودگی با عفونت ناشی از آبسته، آسیب دیده و جایگاه اتصال دندان ها به لثه سست می شود. همچنین سپسیس یا عفونت خون، جدی ترین عارضه آبسه است که به دلیل گسترش عفونت دندان و انتشار آن به داخل جریان خون به وجود می آید. در این حالت سیستم ایمنی بدن به شدت واکنش نشان داده و باید سریعاً مورد رسیدگی و درمان قرار گیرد. واکنش بدن به عفونت خون، شوک سپتیک نام دارد که طی آن فشار خون کاهش می یابد. کاهش فشار خون می تواند موجب نارسایی اندام های مختلف از جمله کلیه و حتی مرگ افراد شود. علائم نشان دهنده بروز عفونت خون عبارتند از:
اختلال در بینایی به صورت نابینایی یا دو بینی
حالت تهوع و استفراغ
اختلال در هوشیاری
ورم صورت و گردن
اختلال در تنفس
افتادن پلک ها
سردرد شدید
تب
نحوه درمان آبسه دندان
روش های مختلفی برای درمان آبسه دندان وجود دارد. در واقع دندانپزشک براساس مواردی چون محل تشکیل آبسه، میزان گسترش عفونت و واکنش سیستم ایمنی به عفونت، روش مناسب را برمی گزیند. متداول ترین روش های درمانی در این زمینه عبارتند از:
دارودرمانی
یکی از ساده ترین راه ها برای درمان آبسه دندان، دارو درمانی است. در این روش دندانپزشک برای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش آن مصرف داروهای آنتی بیوتیک را تجویز می کند. در رابطه با این موضوع مصرف منظم داروهای تجویزی و تکمیل دوره درمان ضرورت دارد. البته در صورت شدید بودن میزان عفونت، آنتی بیوتیک های تزریقی برای فرد مبتلا تجویز می شود.
ریشه درمانی
ریشه یکی از مهم ترین بخش های دندان و متشکل از یک یا بیش از یک کانال است. کانال ها حاوی عصب، عروق خونی و بافت هم بند هستند. در صورت راهیابی باکتری ها و میکروب ها به این بخش و تشکیل عفونت داخل ریشه، آبسه تشکیل می شود. در این شرایط ریشه درمانی ضرورت می یابد. دندانپزشک برای انجام ریشه درمانی، محفظه پالپ را تخلیه می کند. سپس جای خالی آن با ماده ای تحت عنوان گوتا پرکا، پر می شود. در نهایت روی دندان با مواد پر کننده یا روکش پوشانده شده تا از بروز مجدد عفونت پیشگیری به عمل آید.
جراحی اپیکواکتومی
گاهی اوقات درمان کانال ریشه به تنهایی نمی تواند عفونت حاصل از آبسه را از بین ببرد. بلکه باید برداشت بخش انتهایی ریشه دندان در دستور کار دندانپزشک قرار گیرد. این روش در اصطلاح علمی به اپیکواکتومی یا جراحی ریشه دندان شهرت دارد. در این روش بافت لثه در نزدیکی نوک ریشه دندان برش خورده و بخش های ملتهب برداشته می شوند. سپس دندانپزشک مقداری ماده پر کننده در انتهای ریشه دندان قرار داده تا عملیات مهر و موم کردن با موفقیت صورت گیرد.
برش و درناژ (I and D)
در این روش نسبتاً ساده، ابتدا ناحیه پیرامون آبسه با استفاده از موادی مثل لیتدوکائین تحت بی حسی موضعی قرار می گیرد. سپس تخلیه و پاکسازی مواد موجود در آن به کمک یک سوزن انجام می شود. تخلیه مواد موجود در آبسه های بزرگ، نیازمند کارگذاشتن یک درن داخل آن است. انجام این روش کمتر از ۱ ساعت به طول می انجامد و جز در موارد معدود عوارضی (مثل درد و خونریزی) به همراه ندارد.
سخن پایانی
ما در این مقاله تمامی نکات پیرامون انواع، علائم، عوارض و نحوه درمان آبسه دندان را مورد بررسی قراردادیم. این عارضه به دلیل انباشته شدن عفونت و باکتری در پالپ دندان یا لثه به وجود می آید. افراد درگیر با این عارضه باید در صورت مشاهده علائمی چون تورم، احساس درد و قرمزی برای درمان اقدام کنند. درغیر این صورت امکان گسترش عفونت به استخوان های فک و حتی جریان خون وجود دارد. موضوعی که می تواند به قیمت از دست رفتن جان افراد تمام شود. کلینیک دکتر نسیم بروفه جراح و دندانپزشک در زمینه ترمیم، زیبایی، اطفال و پروتز آماده پاسخگویی به مراجعین عزیز در رابطه با درمان آبسه دندان هستند. برای گرفتن نوبت ویزیت حضوری از طریق شماره های درج شده در سایت اقدام کنید.
